Filipijnse zorgwerkers zijn geen doelwit!
De Filipijnse gezondheidszorg is chronisch ziek. Maar de mensen die zich hierover uitspreken zijn het slachtoffer van repressie. Het geweld tegen zorgwerkers berooft de bevolking nog meer van belangrijke gezondheidsdiensten.
Chronisch ziek gezondheidssysteem
Het Filipijnse gezondheidssysteem is chronisch ziek. Het nationale gezondheidsbudget is veel te laag. De overheid geeft jaarlijks 50 dollar per persoon uit aan gezondheidszorg. In andere Zuidoost-Aziatische landen is dat het dubbel. Daardoor heeft de meerderheid van de bevolking geen of beperkte toegang tot goede gezondheidszorg.
Het land heeft maar 1,2 ziekenhuisbedden per 1.000 inwoners. Dat is vergelijkbaar met de armste landen in de wereld. Op het platteland moet de helft van de Filipino’s langer dan 30 minuten reizen tot een gezondheidscentrum. Amper 13 procent van het gezondheidspersoneel en 40 procent van de ziekenhuizen bevinden zich op het platteland.
De verhouding tussen het gezondheidspersoneel en de bevolking blijft ten slotte in heel het land bedroevend laag: er is 1 arts per 27.236 mensen, 1 verpleegkundige per 4.852 mensen, 1 verloskundige per 5.111 mensen en 1 tandarts per 55.293 mensen. De lage lonen, het gebrek aan voordelen en de slechte werkomstandigheden dwingen veel Filipijnse gezondheidswerkers om werk in het buitenland te zoeken.
Gezondheidswerkers in het vizier
Veel Filipijnse zorgwerkers laten hun stem horen over de erbarmelijke toestand van de gezondheidszorg in het land. Ze wijzen de regering op haar tekortkomingen en op haar plicht om het recht op gezondheid van de bevolking te beschermen en te bevorderen. Ze zetten campagnes op, lobbyen bij de overheid en bouwen allianties met andere organisaties om de volksgezondheid te verbeteren.
Omwille van hun kritiek komen heel wat zorgwerkers in het vizier van staatsrepressie. Er is een toenemende golf van geweld tegen progressieve artsen en gezondheidswerkers. Ze worden geconfronteerd met intimidatie, illegale arrestaties en soms zelfs moord. Daardoor wordt de bevolking nog meer van essentiële gezondheidsdiensten beroofd.
De dood van Dr. Sancelan en Zara Alvarez
Tot en met december 2021 werden 427 mensenrechtenactivisten en gezondheidswerkers vermoord in de Filipijnen. Dr. Mary Rose Sancelan en Zara Alvarez, die beiden hun leven wijdden aan het dienen van kwetsbare gemeenschappen op het eiland Negros, behoren tot de slachtoffers. Zij speelden een belangrijke rol op in de strijd van de bevolking voor het recht op gezondheid.
Dr. Mary Rose Sancelan was de gemeentelijke gezondheidsambtenaar van Guihulngan City in Negros Oriental. Ze stond aan het hoofd van het agentschap dat de verspreiding van COVID-19 in de stad moest indammen. Op 15 december 2020 werden zij en haar man op weg naar huis doodgeschoten door twee schutters. Dr. Sancelan was de enige arts in de stad met een bevolking van meer dan 100.000 inwoners, voornamelijk kleine boeren en vissers.
Zara Alvarez was een mensenrechtenactiviste die bekend stond om haar vastberaden inzet voor de strijd van boeren, landarbeiders en andere gemarginaliseerde groepen in haar thuisprovincie Negros. Zara werkte daarnaast als beleidsmedewerker voor het Negros Island Health Integrated Program (NIHIP). Daardoor werd ze het doelwit van repressie door de staatsveiligheid. Ze kreeg het label van terrorist en ontving voortdurend doodsbedreigingen. Toch bleef Zara zich inzetten voor het recht op gezondheid van de bevolking.
In augustus 2020 werd Zara neergeschoten door onbekende aanvallers. Zo werd ze deel van een lange lijst van activisten en mensenrechtenverdedigers die op de Filippijnen zijn vermoord. De dood van Zara heeft haar collega’s in het NIHIP in een staat van constante angst gebracht. Die heeft hun mentale gezondheid ernstig aangetast. Sommige van haar collega’s in NIHIP gaven hun werk op en hielden zich gedeisd uit angst dat zij het volgende doelwit zouden worden.
#NotATarget
Zorgwerkers en gezondheidsactivisten mogen nooit het doelwit van geweld of repressie zijn. Zij spelen een cruciale rol in de strijd voor het recht op gezondheid. Gelukkig geven onze partners Karapatan, Gabriela, IBON en de Council for Health and Development deze strijd niet op. Ze garanderen dat kwetsbare gemeenschappen toegang tot belangrijke zorg krijgen, brengen de grootste problemen in kaart en maken de bevolking bewust van het onrecht dat hen wordt aangedaan. Zo komen ze samen in actie voor een betere gezondheid.
Ook op het internationale toneel laten ze van zich horen. Van People’s Health Movement tot de Verenigde Naties. Samen met internationale partners, zoals Viva Salud, doen ze hun verhaal over de Filipijnse situatie bij buitenlandse politici en activisten. Die roepen de Filipijnse overheid ter verantwoording of roepen op om de mensenrechtenschendingen in het land te onderzoeken.
Ook jij kan je steentje bijdragen! In december laten we onze stem horen bij de minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez. Neem jij ook een foto met een solidariteitsboodschap voor Filipijnse zorgwerkers en activisten? Internationale solidariteit werkt!
Podcast : Being a health activist in the Philippines
Viva Salud lanceerde in september de campagne #NotATarget. Op Spotify werd een gelijknamige podcast gelanceerd, waar je meer kan horen van Kat, Tinay en andere gezondheidsactivisten.