Filipijnse gezondheidswerkers verzetten zich tegen staatsrepressie
Gezondheidswerkers in de Filipijnen strijden voor rechtvaardige gezondheidszorg ondanksrepressie door de staat. Zo blijkt uit een recente discussie van Viva Salud, Quinoa en ICHRP.
Dit artikel verscheen in People’s Dispatch op 20 september.
Zorgverleners in de Filippijnen pleiten voor een rechtvaardig gezondheidszorgsysteem te midden van systemische verwaarlozing en privatisering, terwijl ze tegelijk hun democratische rechten verdedigen tegen repressie door de staat. Een recent webinar, georganiseerd door Viva Salud, Quinoa en International Coalition for Human Rights in the Philippines (ICHRP), lichtte enkele problemen uit waarmee ze dagelijks worden geconfronteerd.
Kat Berza, verantwoordelijk voor beleid en onderzoek bij de Council for Health and Development (CHD) benadrukte dat ondanks de natuurlijke rijkdommen van het land, 46% van de gezinnen in armoede leeft en gezondheidszorg grotendeels ontoegankelijk blijft. In 2022 bedroegen de eigen bijdragen aan gezondheidszorg 44,7% van de totale uitgaven, met gemiddelde ziekenhuiskosten die opliepen tot 46.640 Php (ongeveer 838 USD) – gelijk aan ongeveer drie maanden minimumloon. Volgens Berza weerspiegelt dit een fundamenteel falen van de overheid om het recht op gezondheid te waarborgen.
Privatiseringen hebben de situatie nog verder verslechterd. Zo zijn 66,4% van de ziekenhuizen in private handen sinds 2020. Private instellingenrekenen vaak kosten aan die voor de meeste Filipijnen onbetaalbaar zijn. Publiek-private partnerschappen, gepromootdoor president Marcos Jr., versnellen de commercialisering van de gezondheidszorg, waarbij particuliere belangen boven publieke behoeften worden gesteld. Met slechts 5% van het nationale budget dat gereserveerd is voor gezondheid, schiet de inzet van de overheid om eerlijke gezondheidszorg te bieden, op zijn zachtst gezegd tekort.
Repressie tegen zorgverleners
Zorgverleners strijden niet enkel voor toegankelijke gezondheidszorg, maar ook voor hun arbeidsrechten. Ze werkenin ondergefinancierde, onderbezette faciliteiten met lonen van 13,000 Php (USD 233), ver onder het bestaansminimum van 36, 480 Php (USD 655). Naast de slechte arbeidsomstandigheden, krijgen ze ook nog eens te maken met repressie door de staat omwille van hun activisme.
Activisten in de Filipijnen zijn vaak het slachtoffer van ‘red-tagging’. Het bestempelen van burgers als communisten, terroristen of rebellen die ijveren voor systemische veranderingen. Deze intimidatie is bedoeld om afwijkende meningen het zwijgen op te leggen, waardoor zorgmedewerkers worden blootgesteld aan controle, arrestatie, en vaak zelfs geweld.
Dr. Oliver Gimenez, bekend als Dr. Ogie, is een voorbeeld van de grote risico’s die gemeenschapsartsen lopen in de Filipijnen. Als gezondheidswerker bij de Visayas Primary Healthcare Services (VPHCS) trainde Dr. Gimenez gezondheidswerkers uit de gemeenschap met verschillende achtergronden om de leemtes aan te pakken die door overheidsverwaarlozing zijn ontstaan.
Zijn inzet reikte verder dan medische zorg en pakte de onderliggende oorzaken van sociale onrechtvaardigheid aan. Door samen te werken met het Community Empowerment and Resource Network (CERNET) wilde hij de systemische problemen aanpakken die bijdragen aan armoede. In mei werd CERNET echter beschuldigd van het financieren van terrorisme onder de antiterreurwet, een wet die steeds vaker wordt gebruikt om verzet tegen staatsbeleid te onderdrukken. Deze valse beschuldiging leidde tot bevroren bankrekeningen voor CERNET en haar partners, wat hun mogelijkheden om gemarginaliseerde gemeenschappen te bereiken verlamde.
Deze onderdrukking van sociale organisaties is een doelbewuste poging om een klimaat van angst te creëren, wat zowel nationale als internationale mensenrechten schendt als verarmde gemeenschappen cruciale steun ontzegt.
Streven naar systemische verandering
Het verzet van gezondheidsmedewerkers en mensenrechtenorganisaties in de Filipijnen is een bewijs van de voortdurende globale strijd voor systemische veranderingen. CHD en andere groepen bouwen aan alternatieve gezondheidssystemen via gemeenschapsgerichte programma’s, met meer dan 70 initiatieven die meer dan 10.000 gezondheidsmedewerkers in de gemeenschap opleiden. Deze programma’s kaarten niet enkel onmiddelijke gezondheidsnoden aan maar stellen gemeenschappen ook in staat om systemische ongelijkheid aan te vechten.
Hun strijd draait niet alleen rond het verbeteren van gezondheidszorg maar om het eisen van een fundamentele herziening van een systeem dat winst boven mensen stelt. Mensenrechtenverdedigers zoals Dr. Gimenez tonen de kritische rol van gezondheidswerkers in de strijd voor bredere sociale rechtvaardigheid.
People’s Health Dispatch is a fortnightly bulletin published by thePeople’s Health Movement and Peoples Dispatch. For more articles and subscription to People’s Health Dispatch, click here.
Matilde De Cooman works at Viva Salud on the right to health and international solidarity. She is also an activist for Palestine and women’s rights.
