De oorlogsmachine van Israël kan de volharding van Palestijnse gezondheidswerkers niet breken

Palestijnse gezondheidswerkers en bondgenoten blijven zich verzetten tegen Israëls aanvallen op de gezondheidszorg in Gaza, ze blijven bouwen aan solidariteit en verzet.

22 november 2023, vertaald artikel van Peoples Health Dispatch

Het personeel van het Al-Awda ziekenhuis eert hun omgekomen collega’s.

Het Al-Awda ziekenhuis in het vluchtelingenkamp van Jabalya werd één van de meest recente gezondheidsinstellingen in Palestina die rechtstreeks het doelwit werden van Israëlische bezettingstroepen. Op dinsdag 21 november werden ten minste drie gezondheidswerkers gedood en raakten er verschillende gewond tijdens een nieuwe aanval. Onder de doden is Ziad Al-Tatari, een neonatoloog. Het is extra wreed om kinderartsen te doden, omdat kinderen nog steeds het grootste deel van het aantal gewonden en dodental in Gaza uitmaken. Maar de systematische aanval van Israël op de gezondheidszorg in Palestina is minder verrassend dan gedacht.

“De verrassing is misschien minder groot, maar de schok blijft, zelfs voor degenen die de impact van de bezetting op het Palestijnse gezondheidssysteem aan den lijve hebben ondervonden” zoals Dr. Mads Gilbert zegt.

Tijdens een webinar georganiseerd door No Cold War, de People’s Health Movement en Viva Salud, beschreef Gilbert, die al tientallen jaren regelmatig in Palestina werkt, hoe ongelooflijk het was dat de wereld ervoor koos om weg te kijken terwijl Israël dag na dag herhaaldelijk het recht op gezondheid van de Palestijnen aanviel.

Hij benadrukte hoeveel erkenning de gezondheidswerkers in Palestina verdienen na 75 jaar onder bezetting te werken. Hun discipline en waardigheid tegenover de meest gruwelijke aanvallen zijn een levend voorbeeld van Palestijnse ‘sumud‘, of standvastigheid. Er bestaat geen twijfel over dat de gezondheidswerkers zullen aan de slag blijven zolang er patiënten zijn in de ziekenhuizen en mensen in de vluchtelingenkampen.

De kalmte en waardigheid die zo’n standvastigheid met zich meebrengt hoorde je ook in de stemmen van de Palestijnse sprekers tijdens de discussie. Als je kijkt naar de mate van vernietiging van de gezondheidsinfrastructuur in Gaza – met slechts een kwart van de ziekenhuizen die nog functioneren, ingestorte muren en vloeren en geen elektriciteit – is het bijna onmogelijk om je voor te stellen hoe het mogelijk zal zijn om dit allemaal weer op te bouwen.

De gezondheidswerkers in Palestina blijven er echter vertrouwen in hebben dat het zal gebeuren. “Samen zullen we alle verwoeste ziekenhuizen in Palestina herbouwen,” verzekerde Aed Yaghi, de directeur van de Palestinian Medical Relief Society. “En ik geloof dat we op een dag allemaal getuige zullen zijn van de Palestijnse Onafhankelijkheidsdag.”

Palestijnse ziekenhuizen, gezondheidscentra, gezondheidswerkers en patiënten zijn geen collateral damage zoals de Israëlische bezettingstroepen het proberen af te schilderen. De vastberadenheid om ze te vernietigen maakt deel uit van de strategie om alle sporen van een sociaal zekerheidsnetwerk voor Palestijnen uit te wissen, waardoor het voor mensen onmogelijk wordt om naar huis terug te keren, zei Mustafa Barghouti van de Palestijnse Nationale Raad.

De aanvallen van Israël na 7 oktober zijn bijzonder gewelddadig geweest. Zo gewelddadig zelfs dat Barghouti waarschuwde dat Palestina nu te maken heeft met drie parallelle oorlogsmisdaden: genocide, etnische zuivering en collectieve bestraffing. De omvang van het geweld van de Israëlische bezettingstroepen is zo geëscaleerd dat familieleden die de Nakba hebben meegemaakt over de huidige situatie spreken als over de tweede herhaling ervan, waarschuwde Yaghi.

“Waar we getuige van zijn zou iedereen moeten raken, maar we moeten oppassen dat onze reactie niet gereduceerd wordt tot medelijden of liefdadigheid. Medelijden is koloniaal,” zei Gilbert. Wat de gezondheidswerkers en de mensen in Palestina in plaats daarvan verdienen, is solidariteit in de betekenis die Samora Machel definieerde – ‘wederzijdse hulp tussen krachten die vechten voor hetzelfde doel’ ” – volgens Gilbert.

“De twee mooiste woorden die ik ken in het Noors zijn liefde en solidariteit. Waar we vandaag getuige van zijn, is een poging om deze te ontkennen,” zei Gilbert. Pogingen om de campagnes van mensen voor een staakt-het-vuren en respect voor fundamentele mensenrechten in Palestina in de kiem te smoren zijn niet erg succesvol gebleken, aangezien de publieke verontwaardiging over de willekeurige vernietiging van de Gazastrook over de hele wereld meer uitgesproken werd.

Aan de andere kant zijn de solidariteitsinitiatieven met Palestina de afgelopen weken toegenomen, ook onder gezondheidswerkers. Vooral de jongere generatie gezondheidswerkers laat zich horen over de noodzaak om in opstand te komen tegen degenen die van ziekenhuizen militaire doelen willen maken. Hun protesten strekken zich uit over de hele wereld, van Indonesië tot Noorwegen en Zuid-Afrika. In Kaapstad hielden enkele honderden gezondheidswerkers dinsdag een piket buiten het Rode Kruis Kinderziekenhuis, waarbij ze de eis herhaalden voor een onmiddellijk staakt-het-vuren en het beëindigen van de aanvallen op gezondheidspersoneel en -infrastructuur.

In sommige gevallen werden gezondheidswerkers, in plaats van gehoord te worden door hun regeringen en leiders van beroepsverenigingen, geconfronteerd met censuur en intimidatie vanwege hun activisme, zoals Rupa Marya van de Do No Harm coalitie in de VS beschreef. De poging van sommige gezondheidswerkers om solidariteit op te bouwen met Palestina werd gevolgd door wat Marya omschreef als een “wrede terugslag tegen de gezondheidswerkers”, een terugslag die niet te vergelijken was met wat ze eerder had gezien toen artsen en andere gezondheidswerkers een meer politieke houding aannamen.

Ondanks tegenwerking van overheidswege geven gezondheidswerkers in de VS hun strijd niet op om de “gruwelijke duistere schijnvertoning”, zoals Marya het uitdrukte, die door de media wordt uitgezonden, te ontmaskeren. Hun streven wordt ook weerspiegeld in andere landen in het Noorden. In België organiseren gezondheidswerkers en vrijwilligers van Geneeskunde Voor het Volk (GVHV) elke dag een wake en nemen ze deel aan gemeenschapsevenementen om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen horen over de oorlog tegen Palestina.

Hanne Bosselaers, huisarts in een van de gezondheidscentra van GVHV in Molenbeek, wees erop dat het aanspreken van de gemeenschap, door uit persoonlijke ervaringen te putten, de beste manier was om mensen te betrekken bij de solidariteitsbewegingen. Bosselaers werkte vroeger in de centra van AWDA. Volgens haar is doorleefde ervaring, in plaats van statistieken, de beste manier om mensen bewust te maken van de Palestijnse zaak en een einde te maken aan de Israëlische straffeloosheid.

Op dit punt kan het belang van het opvoeren van de druk niet genoeg benadrukt worden. “Blijf niet alleen zitten en praten, maar kom in actie,” zei Gilbert. “Wat de gezondheidswerkers in Palestina aan de wereld laten zien is een leerschool in veerkracht, in een cultuur die gebaseerd is op andere waarden dan onze kapitalistische gezondheidssystemen,” zei hij. Het erkennen en opnemen van deze waarden in de praktijk van solidariteitsbewegingen is van het grootste belang om hen te versterken en hen de middelen te geven om werkelijk achter de Palestijnse zaak te staan.