Besparingen en commercialisering verzwakken onze gezondheids­systemen. Remedies bestaan!

7 april is Wereldgezondheidsdag. Omwille van de gezondheidscrisis door het coronavirus maakt het Actieplatform Gezondheid en Solidariteit dit jaar gebruik van de gelegenheid om de structurele problemen voor gezondheidswerkers en patiënten onder de aandacht te brengen en volgende politieke vraag te stellen: welk gezondheidssysteem willen we morgen?

De bezuinigingen in de gezondheids- en welzijnssector namen een bijzonder drastische wending de afgelopen jaren. De opeenvolgende regeringen beslisten om de jaarlijkse groeinorm voor de gezondheidszorguitgaven te verlagen. Onder de regering Verhofstadt bedroeg die groeinorm 4,5%. Onder de regering Di Rupo daalde die naar 3% en vervolgens naar 1,5% onder de regering Michel. Als we daar de nettobesparing bij optellen, krijgen we een inkrimping van 3 miljard euro in het gezondheidszorgbudget over 5 jaar.

Gezondheidswerkers stellen het gebrek aan mensen en financiële middelen aan de kaak evenals een beheer van de sector dat te veel gericht is op budgettaire doelstellingen ten koste van de eigenlijke zorgtaak. Het aantal bewegingen, demonstraties en zelfs stakingen de afgelopen maanden bewijzen dit ruimschoots.

Gezondheid is ook sterk afhankelijk van onze collectieve levensstijl, arbeidsomstandigheden, leefmilieu en huisvesting. Al die sociale determinanten worden ook sterk beïnvloed door sociale en genderongelijkheden.

De liberale Europese visie schaadt de gezondheid!

Bovenvermelde vaststelling is gelijkaardig in alle Europese landen. Dat komt omdat ze aan dezelfde neoliberale doctrine onderworpen zijn waar economische doelstellingen voorop staan. Volgende twee mechanisme geven hieraan gestalte:

  • het Europees semester voor controle op de strikte naleving van de begrotingsdiscipline van de lidstaten. Een lidstaat die van het uitgestippelde begrotingstraject afwijkt, zal moeten bezuinigen, meer bepaald in de gezondheidszorg als exclusieve bevoegdheid van de lidstaten
  • de Europese boekhoudkundige regels (ESR2010) verbieden voortaan dat overheidsadministraties (ziekenhuizen inbegrepen) de terugbetaling van een lening in de tijd spreiden. Dit zet de overheidsfinanciën onder druk en belet nieuwe overheidsinvesteringen voor gezondheid.

Voeg daarbij de sociale dumping, belastingontduiking en de fiscale concurrentie in Europa en we krijgen het Europese recept voor de commercialisering van de gezondheid:

1. drooglegging van de budgetten (bezuinigingen, belastingontduiking en fiscale concurrentie);
2. overheidsinvesteringen verhinderen (ESR2010);
3. commerciële spelers laten binnendringen in de gezondheids-“markt” uit naam van de heilige “vrije concurrentie”.

Het CORONAVIRUS “COVID-19” brengt de ontsporing van het gezondheidsbeleid aan het licht!

Zal het coronavirus de publieke opinie wakker schudden en een diepgaande verandering in de hiërarchie van onze waarden en politieke prioriteiten afdwingen? Het netwerk dat wij vertegenwoordigen eist een duidelijke stopzetting van de bezuinigingen en de commercialisering van de gezondheidszorg. Het vraagt een echt volksgezondheidsbeleid met een visie op lange termijn.

Wij vragen daarom aan de Belgische en Europese beleidsmakers de oprichting van een Europees ‘volksgezondheidssysteem’ dat dankzij een volwaardige financiering een sterk, solidair en kwaliteitsvol systeem is dat voor de hele bevolking toegankelijk is. Dit systeem moet gefinancierd worden met overheidsmiddelen om een allesomvattend en universeel antwoord voor de gezondheidsnoden te geven.

Het systeem moet ook gebaseerd zijn op onderlinge solidariteit bij de bevolking en tussen de Europese lidstaten eerder dan op de privébelangen van aandeelhouders of aanbieders met een winstoogmerk.

Daarnaast roepen wij de Europese lidstaten op om een meer vastberaden strategie te volgen bij de prijsonderhandeling over nieuwe geneesmiddelen en medische apparatuur. Ook moet onderzoek meer door de overheid worden gefinancierd zodat de patentrechten beperkt worden en de prijs van farmaceutische specialiteiten kan worden verminderd.

De EU moet een echte politieke entiteit worden die meer dan vandaag het geval is, de sociale solidariteit en de samenwerking tussen de lidstaten kan organiseren, meer bepaald bij sanitaire crisissen.

Actie op 7 april

Op 7 april, Wereldgezondheidsdag roepen wij de gezondheidswerkers, verenigingen… maar ook de hele bevolking op om actie te voeren ter gelegenheid van de “Actiedag tegen de commercialisering van gezondheid”:

Op straat komen kan dit jaar niet en daarom zal op dinsdag 7 april actie worden gevoerd met “witte doeken “!

Waarover gaat het?

1. Plak je boodschap op een witte doek of schrijf ze op een uithangbord en hang ze op een zichtbare plaats aan je huis.

2. Neem een foto van jezelf met je boodschap

3. Deel deze via:

– je sociale netwerken met de hashtag #health4all en stuur ze naar je beleidsverantwoordelijken.

– onze interactieve kaart hier bit.ly/Agir4Healthbit.ly/Agir4Health 

Applaus? Ja! Bezuinigen op de uitgaven? NEEN!

Dit is een opiniestuk van het Actieplatform Gezondheid en Solidariteit waar Viva Salud lid van is.

Leden: Africa Faith And Justice Network (antenne belge), Artsen Zonder Vakantie – Médecins Sans Vacances, Atelier santé de Charleroi, Attac Bruxelles 2, Autisme en Action, Belgian Anti-Poverty Network (BAPN), Centre Bruxellois de Coordination Sociopolitique, Centre Bruxellois de Promotion de la santé, Centre de Défense et d’actions pour la santé des travailleurs – C-DAST, Centrale Générale FGTB – Algemene Centrale ABVV, Centrale Nationale des Employés (CNE), Centrale Générale Services Publics BXL ALR/ CGSP Brussel LRB, Centre Tricontinental, CSC Services Publics, Cultures & Santé, Dentisterie sociale, Ella vzw (Kenniscentrum gender en etniciteit), Famille Du Monde, Fédération Générale du Travail de Belgique – Algemeen Belgisch Vakverbond, Fédération des Maisons Médicales, Fédération des Associations Sociales et de Santé, Fédération des Services Sociaux, Femmes et Santé, Fonds Social Intersectoriel Bruxellois, Free Clinic, GAMP, Geneeskunde voor het Volk – Medecine pour le Peuple, Inforautisme asbl, Landelijke Bediendencentrale – Nationaal Verbond voor Kaderleden (PULS), Le Monde Selon les Femmes, Les Pissenlits, Ligue des Usagers des Services de Santé (LUSS), Links Ecologisch Forum – Forum Gauche Ecologie (LEF-FGE), Médecin du Monde – Dokters van de Wereld, Memisa, Mouvement Ouvrier Chrétien (MOC), Pour la Solidarité, Projet Lama Asbl, Santé Communauté Participation, SOLENTRA, Syndicat des Employés, Techniciens et Cadres – Bond van Bedienden Technici en Kaderleden (SETCA-BBTK), Théâtre du Copion, Union Nationale des Mutualités Socialistes, Vereniging Wijkgezondheidscentra (VWGC), Viva Salud, Christian Darras, Françoise Mambourg, Isabelle Heymans, Jacques Morel, Jean-Marie Leonard,  Jean-Pierre Unger, Julie Maenaut, Louis Ferrant